Khu du lịch Tràng An Ninh Bình được biết đến là một quần thể danh lam thắng cảnh cực kì tuyệt sắc, cùng với hệ thống sinh thái đa dạng và phong phú. Đặc biệt là ở vùng đất này vẫn còn lưu giữ các di tích lịch sử văn hóa từ xa xưa. Hiện nay Tràng An đã trở thành một điểm du lịch rất nổi tiếng của tỉnh Ninh Bình.
Di sản thế giới – khu du lịch Tràng An Ninh Bình
Khu du lịch sinh thái Tràng An cùng với khu di tích Cố đô Hoa Lư nằm ở khối đá vôi của Hoa Lư. Khối đá vôi này có giới hạn nhắm về hướng Đông chính là sông Chanh, hướng Bắc chính là sông Hoàng Long, hướng Tây Nam chính là sông Bến Đang. Tại phía Bắc, Đông và Đông Nam sẽ là những cánh đồng bằng trù phú đã được bồi đắp từ hệ thống của những sông Vân, Đáy…
Độ cao của những khối đá vôi Hoa Lư từ 70 m cho đến 105 m và thấp dần theo hướng Tây Bắc Đông Nam. Ở huyện Hoa Lư còn cực kì nhiều di tích lịch sử văn hoá cùng với danh thắng nổi tiếng. Khối núi đá vôi gần như đã chiếm nửa diện tích phía Tây huyện, tại những xã: Trường Yên, Ninh Xuân, Ninh Hải và phần lớn nằm ở trong xã Gia Sinh của huyện Gia Viễn. Toàn bộ dải đá vôi có đến hàng trăm ngọn núi. Núi phân bố dày đặc và xếp liền nhau, nằm kề, từ xa xưa đã xuất hiện những con đường mòn của dân đi rừng, càng đi về phía Đông thì núi sẽ càng thưa dần tạo thành nhiều thung lùng mà dân địa phương nơi đây gọi là “Thong” hoặc “Áng” điển hình như là áng Mương, thong Bái, thung Tối Ngoài, thung đền Trần, thung Lang, thung Tối Trong, thung Nấu Rượu. Dưới chân núi đá vôi nhiều nơi còn có xuất hiện các hàm ếch là dấu tích xâm thực từ biển. Chính vì các điều trên mà vùng núi đá vôi Hoa Lư còn được gọi với cái tên đó là “Hạ Long trên cạn”.
Trên đỉnh các khối núi đá vôi có dạng địa hình Karst-đá tai mèo rất phổ biến, bên trong các khối đá vôi là cực kì nhiều hang động. Các hang động phần lớn là dạng hang nằm ngang và trần thường có dạng vòm.
Khu du lịch sinh thái Tràng An hiện nay có tổng số các hang xuyên thuỷ được khảo sát đó là 48 hang chiều dài đó là 12.226 m, nhóm hang xuyên thuỷ dài gồm có: hang Mây (1.200 m), hang Sinh Dược (1.300 m), hang Địa Linh (1.500 m)… các hang, núi, động, thung, hồ, suối… đã tạo thành một quần thể sinh cảnh “Tràng An” đẹp đến thơ mộng có một không hai ở vùng đồng bằng Bắc Bộ cũng như là mọi vùng miền của đất nước, một khu danh lam thắng cảnh vô cùng độc đáo có tìềm năng phát triển du lịch cao.
Động thực vật trong khu du lịch sinh thái Tràng An
Khu du lịch sinh thái Tràng An Nình Bình có hệ động vật và thực vật đa dạng và phong phú sinh học cao. Người ta đã thống kê được rằng nơi đây có 577 loài thực vật thì trong đó đã có đến 10 loài nằm trong sách đỏ của Việt Nam cần phải được bảo tồn. Đặc biệt những loại cây thuốc nơi đây vô cùng quý hiếm và đa dạng, 311 loài được dùng làm thuốc, thực vật làm cây cảnh đó là 76 loài thuộc 31 họ… những loại gỗ quý bao gồm sến, lát, đinh, kiềng kiềng cực kì ít và chỉ xuất hiện ở các nơi khó đi, còn lại hiện nay ở trên núi đá vôi là những loài thực vật ít có giá trị về kinh tế.
Tài nguyên du lịch nhân văn của Tràng An
Tràng An đến ngày nay vẫn còn ẩn chứa những tài nguyên du lịch nhân văn, có rất nhiều giá trị tài nguyên đã và đang được nạo vét, hệ thống hang động, khai quật khảo cổ trong các năm trở lại đây. Nhiều di vật, dấu tích của người tiền sử với niên đại từ 5.000 cho đến 30. 000 năm trước tại hang Bói và hang Trống. Di chỉ khảo cổ học núi đá trong hang núi Thung Bình và hang Chợ, núi đá ông Hay…
Trong hành trình dựng nước và giữ nước đầy gian nan và vất vả nhưng cực kì oanh liệt và hào hùng của dân tộc chúng ta thì vai trò lịch sử của vùng đất này đã được đánh dấu chói lọi với các dấu tích như: thời vua Hùng có núi chùa Bái Đính và đền thờ “Quý Minh Đại Vương” (đền Trần). Thời Đinh, Lê, Lý vào thế kỷ X hệ thống các núi đá, sông hồ, rừng cây đã trở thành những thành trì, chiến hào kháng chiến, trận đồ bát quái như Phủ Đột, thung đền Trần, Phủ Khống, hang Địa Linh, thung Nấu Rượu, thung thuốc, thung Lang,…
Hiện nay, người ta đã thống kê được ở trong khu vực này có tấ cả 12 di tích lịch sử văn hoá, 1 di tích lịch sử cấp quốc gia đó là núi chùa Bái Đính, và 1 lễ hội vùng (lễ hội chùa Bái Đính) được diễn ra vào ngày mồng 6 tháng Giêng mỗi năm.
Ẩm thực
Về ẩm thực của Tràng An Ninh Bình cực kì đa dạng và phong phú, đặc biệt phải nhắc đến đó là món “cơm cháy Hoa Lư”, “dê Trường Yên”, “mắm tép Gia Viễn”, “cá rô Tổng Trường”…
Các tuyến du lịch đang được khai thác tại khu du lịch Tràng An Ninh Bình
Khu du lịch sinh thái Tràng An hiện nay đang được khai thác 9 tuyến du lịch đường thuỷ cùng với 2 tuyến du lịch đường bộ. Hệ thống giao thông đường bộ được xây dựng gồm 11 tuyến đường chính và những tuyến đường nhánh, các đường đi bộ qua có chiều dài 39,41 km. Khu du lịch Tràng An được quy hoạch chi tiết và đồng bộ tất cả các hệ thống thông tin liên lạc, cấp nước, cấp điện và vệ sinh môi trường.
Hiện nay Tràng An đã khai thác và phục vụ khách du lịch với 2 tuyến du lịch: 1 tuyến đường bộ và 1 tuyến đường thủy . Tràng An đang khẩn trương và tập trung đầu tư phấn đấu để hoàn thành những hạng mục chính còn chưa hoàn thành.
